Dokumenty historyczne.

SPRAWOZDANIE Z WIZYTACJI 1596 r.

Archiwum Kapituły Krakowskiej, rkp. nr 7, k. 188 -190

Kościół parafialny murowany poświęcony tytułowi Zwiastowania Świętej Marii Dziewicy pod patronatem opactwa tynieckiego, pokryty dachem, sufit kadłubowy z desek, pomalowany, okna nie naruszone, ściany wewnętrzne nie malowane, na przodzie wizerunek Ukrzyżowanego. Także posiada trzy ołtarze, z których dwa są konsekrowane, figury i mensa ołtarzowa ze sobą połączone, trzeci po stronie Ewangelii usytuowany, nie jest konsekrowany więc ma niższą rangę. Posiada również schowek żelazny sklepiony, ozdobny, utwierdzony w murze dobrze zabezpieczony, solidnie zamknięty, w którym małe naczynia cynowe są umieszczone w woreczkach ozdobnych dla udzielania Sakramentów.

Posiada także kamienną chrzcielnicę dobrze przykrytą w której znajduje się naczynie z wypalonej gliny z wodą, nie namaszczoną olejem. Ten kościół ponieważ jest zbudowany poza wsią na wzniesieniu obok drogi publicznej, narażony jest na włamania rabusiów, ważniejsze przedmioty nie mogły pozostać więc zostały przeniesione do kaplicy św. Anny położonej w centrum wsi w której jest odpowiednie  pomieszczenie aby mogli korzystać chorzy i słabi.

Z tego kościoła po uroczystym błogosławieństwie, które odbyło się w sobotę, we wigilię Zesłania Ducha Świętego, woda chrzcielna została przeniesiona do drewnianej chrzcielnicy do naczynia i służąca wyłącznie do chrztu św. W tej kaplicy sprawowane są sakramenty w niektóre niedziele i święta.

Do tego kościoła przybywali księża od kaplicy św. Anny, bo plebania i mieszkania wikariuszy są przy niej i przynoszą ze sobą z kaplicy wszystko co potrzebne do sprawowania Mszy św.

W samym zaś kościele nic nie pozostało oprócz trzech zasłon z płótna pohaftowanych, jeden dzwonek przy ołtarzu, jedna chorągiew większa, druga mniejsza, w dzwonnicy dwa dzwony, trzeci na sygnaturce na środku kościoła. 

W tej wsi jest drewniana kaplica p.w. Świętej Anny, ma sufit prosty z desek, okna bez malowideł, ściany nie ozdobione, na przodzie wizerunek Ukrzyżowanego.

Również posiada trzy ołtarze, jeden większy konsekrowany murowany, posiadający mensę ołtarzową wraz z figurkami wkomponowanymi w całość, pozostałe dwa oddzielnie  ułożone, trzema obrusami okryte.

Dwa kamienie ołtarzowe konsekrowane dopasowane do całości z napisem. Do rzeczy ołtarzowych tak osobistych jak i kościelnych należą: trzy korporały ozdobne, dobrze zachowane, dwie palki, trzy puryfikaterze, dwa welony, jedna bursa, hostiarka na hostie z odpowiedniej mąki, wino przebadane zachowuje smak i woń, oliwiarka z cyny w ozdobnej formie, trzy dzwonki ołtarzowe, świeczników trzy pary ;cynowa jedna para, dwie pary z drzewa, naczynie na przechowywanie komunikantów nieodpowiednie, dzbanek na wino z cyny. 

Posiada także drewnianą szafkę prostą, dobrze zamkniętą, w nim naczynie z drzewa cyprysowego okryte welonem z prostego jedwabiu koloru czerwonego. Są również dwa mniejsze naczynia jedwabiem okryte, służące do udzielania sakramentów św. w woreczku złożone, krzyżmo święte i oleje z obecnego roku. Bursa zabytkowa z dzwonkiem, światło przed ołtarzem świecące, latarnia do noszenia Komunii Świętej chorym do domów.

W tej kaplicy przechowywana jest woda chrzcielna w drewnianej chrzcielnicy dobrze zamkniętej także dlatego, że będąc w jej posiadaniu proboszcz i wikariusz żyjący wśród ludzi mogli ją dawać ludziom według określonej miary.

Także ten kościół posiada przedmioty srebrne: trzy srebrne kielichy, jeden z nich pozłacany, monstrancje srebrną na cynowej podstawie, krzyż srebrny  z wnęką, w którą można włożyć Najświętszy Sakrament. Także jeden krzyż miedziany.

Ma również pięć ornatów: jeden żółtawo złoty, drugi podobny z tkaniny, trzeci koloru czerwonego z jedwabiu adamaszkowego, czwarty ze skóry wielbłądziej, piąty z sukna drelichowego, każdy ze swoimi albami i dodatkami.

Posiada dwie kapy: jedna czerwonego koloru z jedwabiu, druga koloru fioletowego ze skóry wielbłądziej. Posiada cztery zasłony ołtarzowe, dwie koloru czerwonego, jedna ze skóry wielbłąda, jedną z tkaniny, jedną zieloną jedwabną z częściami żółtymi, jedną z czystego sukna pohaftowanego.

Ma także birety: dwa większe, trzy mniejsze, obrusów ołtarzowych trzynaście, tabalia albo szerzynki osiem, chusteczek cienkich osiem, okrycia na monstrancję, dwa koloru żółtego i koloru srebrnego, chorągwi trzy pary, dwie większe, jedna mniejsza.

Posiada również przychody wspólne na utrzymanie siebie, bydła żadnego, własność ziemską obok Bochni z której cztery marki dostaje kościół, jednak ten czynsz nie wystarcza na utrzymanie tej własności, z pogrzebów przy kościele murowanym jedną markę.

Zbiórki z niedziel na tacę składane są do woreczka, rachunku nie ma, pieniądze złożone w skarbcu kościelnym marek sześć u dłużników, sześć florenów.

Księgi liturgiczne: Mszał Rzymski, księga czynności, Modlitewnik ze spisem antyfon na końcu, Psałterz nowy ułożony na wzór brewiarza rzymskiego. Były niegdyś kościelne koła parafialne, także bractwo Matki Bożej Dziewicy ale zaprzestały działalności. Były też przydzielone odpusty po spełnieniu odpowiednich warunków.

Posiada też pismo kardynała Tomasza tytularnego arcybiskupa św. Marcina w Ostrzychomiu zezwalające na budowę  kaplicy i przechowanie Eucharystii.

Przy tym kościele nie ma cmentarza, przed kościołem krużganek, dach ma odpowiedni, jeden dzwon przy ścianie kościoła, sygnaturka na środku, obok zaś parafialnego na wzniesieniu jest cmentarz, niewłaściwie usytuowany, kostnica dobra przy ścianie  kościoła. Ten kościół ma swojego rektora Andrzeja Chrościńskiego mianowanego pismem urzędowym, który na utrzymaniu ma łan ziemi podzielony na trzy części, których każda ma szerokość czterdziestu bruzd, długość zaś pierwszej części siedem stadiów, drugiej pięć, trzeciej dwa, dwa ogródki, jeden mały staw rybny ale nieczynny. Dziesięć snopków z pól wsi Stanisławice i Cikowice.

Z części południowej parafii z każdego łanu miarkę mąki pszennej oraz owsa. Z przeciwnej strony z każdego łanu tylko miarkę owsa. Tak więc ze wsi Kolanów miarkę owsa. Posiada też dom mieszkalny z ogrodem i niewielkim sadem. Także dom dla wikariusza z małym ogrodem, za który proboszcz wypłacał dwanaście florenów rocznie.

Także jest dom dla dyrygenta chóru nie najlepszy z małym ogrodem, za który proboszcz wypłaca dwa floreny wspólnie z organistą. Do parafii należą wioski: Łapczyca, Stanisławice, Cikowice, Damianice, Kolanów, Dołuszyce. 

( tłumaczenie z łaciny: ks. Józef Pajor).